Upadłość Konsumencka
Z roku na rok, coraz więcej osób zadłużonych decyduje się na ogłoszenie tzw. upadłości konsumenckiej. Procedura ta przedostaje się coraz bardziej do powszechnej świadomości Polaków. Jest szansą na wyjście ze spirali zadłużenia i zaczęcie na nowo z tzw. “czystą kartą”. Na czym polega upadłość konsumencka? Kiedy warto ją ogłosić? Jak wygląda cały proces? To wszystko wyjaśniam poniżej.
Upadłość konsumencka – co to jest?
Upadłość konsumencka, czyli formalnie “postępowanie upadłościowe wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej”, to postępowanie sądowe prowadzone na wniosek, którego celem jest eliminacja zadłużenia wnioskującego.
Nie jest to jednak po prostu umorzenie długów – podczas postępowania brane są pod uwagę także interesy wierzycieli wnioskującego. Z tego powodu efektem postepowania jest najczęściej ustalenie planu spłaty wierzycieli. Dopiero kiedy plan zostanie zrealizowany następuje umorzenie pozostałych długów.
Kto może ogłosić upadłość konsumencką?
Starać się o upadłość konsumencką może każda osoba niewypłacalna, która nie prowadzi działalności gospodarczej. Jeśli ktoś ma własną firmę może zgłosić wniosek dopiero po wykreśleniu jej z odpowiedniego rejestru KRS lub CEIDG.
Stan niewypłacalności oznacza, że konsument nie jest w stanie samodzielnie zaspokoić swoich zobowiązań przez okres powyżej 3 miesięcy.
Dodatkowo nie mogą ogłosić upadłości osoby, które zostały częściowo lub w całości oddłużone w wyniku takiego postępowania w okresie ostatnich 10 lat.
Upadłość konsumencka, a brak majątku
Co istotne, całkowity brak majątku nie jest przeszkodą do złożenia wniosku i otrzymania oddłużenia. Koszty wszczęcia postępowania pokrywa w takiej sytuacji tymczasowo Skarb Państwa. Ważne jest, aby dłużnik w sytuacji braku majątku był szczery i dokładnie opisał swoją sytuację.
Wniosek – upadłość konsumencka
Wniosek o upadłość konsumencką to najważniejszy i jednocześnie najtrudniejszy krok w całym postepowaniu upadłościowym. Aby mieć pewność, że wszystko zostało wypełnione poprawnie zalecam skorzystać z usług doświadczonego prawnika od spraw upadłościowych.
Jeśli jednak zdecydują się Państwo na sporządzenie wniosku samodzielnie, to trzeba pamiętać – wniosek można składać tylko elektronicznie, przez portal Krajowego Rejestru Zadłużonych. Do wniosku załącza się skany dokumentów. Oryginały dokumentów należy dostarczyć do sądu w terminie 3 dni od wysłania wniosku. Inne dokumenty w późniejszym postępowaniu również należy przedkładać za pośrednictwem tego portalu.
We wniosku należy być szczerym i nie pomijać żadnych informacji. Rada ta tyczy się także przekazywania danych prawnikowi sporządzającemu wniosek. Gdy sąd lub syndyk zauważy pominięcie jakiejś informacji np. części majątku lub wierzytelności, to może uznać, że została pominięta celowo dla wprowadzenia w błąd sądu. Wtedy najprawdopodobniej wniosek zostanie oddalony lub długi nie zostaną umorzone.
Jak wypełnić wniosek?
Wniosek sporządza się na formularzu dostępnym na portalu KRZ. Na początku podaje się swoje dane. Później trzeba wymienić wszystkie przedmioty swojego majątku, nawet te codziennego użytku, niepodlegające zajęciu. Trzeba podać też ilość gotówki i funduszy zgromadzonych na wszelkich kontach debetowych i lokatach.
Następnie należy wymienić wszystkich wierzycieli i kwoty wierzytelności wraz z datą ich wymagalności. Jeżeli nie są nam znane wszystkie informacje najlepiej zwrócić się do komornika, który prowadzi egzekucję z naszego majątku z wnioskiem o udzielenie informacji. Powinniśmy podjąć starania o ustalenie tych informacji. Inaczej sąd może uznać, że celowo zatailiśmy jakiś dług lub pominęliśmy jakichś wierzycieli.
Potem należy wymienić wszystkie swoje przychody oraz koszty poniesione na swoje utrzymanie w okresie ostatnich 6 miesięcy.
W uzasadnieniu wniosku trzeba opisać krótko historię powstania długów, swoją obecna sytuację majątkową oraz motywacje złożenia wniosku. Jeżeli jakieś wierzytelności są sporne trzeba opisać na czym polega spór.
Na końcu trzeba powołać wszystkie dowody załączone do pisma np. pisma komornicze, rachunki, umowę o pracę itp. Do wniosku trzeba dołączyć jeden odpis z załącznikami i dowód opłacenia wniosku. Opłata wynosi 30 zł.
Postępowanie upadłościowe
Postepowanie upadłościowe można podzielić na dwa etapy
1. postępowanie o ogłoszenie upadłości
2. właściwe postepowanie upadłościowe
Pierwszy etap zaczyna się po złożeniu wniosku i kończy ogłoszeniem upadłości. Sąd ocenia wymogi formalne wniosku i sprawdza czy stan niewypłacalności nie wynika z umyślnego działania dłużnika lub jego rażącego niedbalstwa. Trudno przewidzieć jak długi będzie czas oczekiwania na decyzję sądu. Należy się spodziewać, że zajmie to co najmniej kilka miesięcy. Po podjęciu decyzji sąd postanowieniem o ogłasza upadłość lub oddala wniosek. Na oddalenie wniosku przysługuje zażalenie w terminie 7 dni od doręczenia postanowienia.
Skutki ogłoszenia upadłości
Od momentu gdy upadłość konsumencka zostaje ogłoszona, upadły traci władzę nad całym swoim majątkiem na rzecz syndyka. Majątek ten staje się masą upadłościową.
Syndyka wyznacza sąd w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości. Syndyk pełni kluczową rolę w dalszym postępowaniu. Jego rolą jest zarządzanie majątkiem dłużnika, kontakt z wierzycielami i przygotowanie projektu planu spłaty. Może swobodnie dysponować przedmiotami z masy upadłościowej, w tym dokonywać ich sprzedaży w celu zaspokojenia wierzycieli.
Do masy upadłościowej nie wchodzi cały majątek dłużnika. Wykluczone są z niej przedmioty gospodarstwa domowego, rzeczy osobiste, przedmioty potrzebne do pracy, osiągnięcia naukowe, alimenty oraz pieniądze w kwocie minimalnego wynagrodzenie za pracę. Nie trzeba się więc obawiać, że syndyk pozostawi nas bez środków do życia.
Celem działań syndyka ma być oddłużenie upadłego przy jednoczesnym zaspokojeniu wierzycieli na tyle na ile to możliwe. W postanowieniu o ogłoszeniu upadłości sąd zarządza publiczne obwieszczenie upadłości i wyznacza wierzycielom termin 30 dni od dnia obwieszczenia na zgłaszanie swoich wierzytelności syndykowi.
Syndyk zawiadamia podanych we wniosku wierzycieli o ogłoszeniu upadłości i wzywa ich do ich weryfikacji.
Wszystkie postępowania egzekucyjne wobec upadłego zostają umorzone z chwilą ogłoszenia postanowienia.
Po zebraniu wszystkich wierzytelności i sprzedaży majątku z masy upadłości syndyk sporządza projekt planu spłaty do zatwierdzenia przez sąd. Jeśli syndyk uzna, że dłużnik zatajał przed nim majątek lub podał nieprawdę w treści wniosku, może zamiast planu spłaty rekomendować sądowi odmowę tworzenia planu spłaty i umorzenia długów.
Etap ten w zależności od ilości majątku i wierzytelności może trwać od kilku miesięcy do nawet kilku lat.
Warto zaznaczyć, że na czynności syndyka służy skarga do sądu upadłościowego. Dotyczy to także zaniechania przez syndyka dokonania czynności. Skargę może złożyć upadły, wierzyciel lub inna osoba, której prawo zostało przez czynności lub zaniechanie syndyka naruszone albo zagrożone.
Plan spłaty
Plan spłaty w sposób ostateczny ustala sposób spłaty długów wobec wszystkich wierzycieli.
Na początku plan spłaty przedstawia sposób podziału środków uzyskanych w wyniku sprzedaży masy upadłościowej pomiędzy wierzycieli. Jeżeli środki te nie wystarczają na pokrycie wierzytelności sporządza się harmonogram spłat poszczególnych wierzycieli na kolejne miesiące.
Wysokość wpłat ustala się na podstawie możliwości zarobkowych i kosztów utrzymania upadłego oraz wysokości wierzytelności. Ustala się też dokładny termin spłaty każdej raty np. na koniec miesiąca. Wysokość wpłaty dla każdego wierzyciela jest zwykle proporcjonalna do wysokości jego wierzytelności.
Plan spłaty ustalany jest na okres maksymalnie 36 miesięcy. Gdy są uzna, że dłużnik stał się niewypłacalny z własnej winy lub w wyniku rażącego niedbalstwa może wydłużyć ten okres do 84 miesięcy.
Na postanowienie ustalające treść planu spłaty dłużnikowi i wierzycielom służy zażalenie w terminie 7 dni.
Umorzenie długów
Do umorzenia pozostałych długów dochodzi zwykle po zakończeniu planu spłaty, pod warunkiem, że upadły przestrzegał planu i nie opóźniał się z wpłatami. Czasem, w wyjątkowych sytuacjach, możliwe jest umorzenie długu bez sporządzania planu spłaty np. w sytuacji trwałej niezdolności do pracy upadłego.
Aby doszło do umorzenia długu po realizacji planu spłaty należy złożyć wniosek do sądu o wydanie stosownego postanowienia. Nie trzeba tego robić, jeśli wniosek złożył już syndyk. Sąd przed postanowieniem bada, czy plan spłaty został zrealizowany poprawnie i bez opóźnień w płatnościach.
Umorzenie długów kończy postępowanie upadłościowe względem konsumenta.
Podsumowanie
Jak widać droga do uzyskania oddłużenia poprzez upadłość konsumencką jest stosunkowo długa i skomplikowana. Pomimo iż wniosek o upadłość konsumencka może złożyć każdy samodzielnie, to zalecam skorzystanie z usług prawnika, zarówno na etapie tworzenia wniosku jak i później, podczas kontaktów z syndykiem. Tylko z asystą doświadczonego prawnika możemy być pewni, że nie popełniliśmy żadnego błędu i działania syndyka są odpowiednio weryfikowane i kontrolowane. Przy tak ważnym temacie, jakim jest nasz majątek i życie najlepiej zaufać specjaliście.
Nasza kancelaria specjalizuje się w sprawach upadłości konsumenckiej. Jeżeli są Państwo zainteresowani przeprowadzeniem upadłości konsumenckiej w Krakowie lub maja pytania odnośnie postępowania zapraszam do komentowania lub kontaktu poprzez formularz na stronie.
